
4.38 Có phải trợ tử luôn là sai?
Thuật ngữ "trợ tử" đồng nghĩa với việc giết những người không còn muốn sống: chết theo yêu cầu. Trong trường hợp trợ tử như vậy, chúng ta kết thúc sự sống mà Chúa đã ban cho chúng ta [>1.2] coi sóc: chúng ta chấm dứt thứ không thuộc về mình.
Thay vì giúp một người yêu thương và tôn trọng cuộc sống do Chúa tặng ban, anh ta lại được hỗ trợ để kết thúc sự sống. Thực hiện việc trợ tử là vi phạm lời thề cổ xưa của người thầy thuốc Hi Lạp, Hippocrates. Con người không bao giờ có quyền kết thúc cuộc sống của chính mình [>4.41] và đó là lí do tại sao trợ tử luôn luôn sai.
Điều răn thứ năm cấm những gì?
Ðiều răn thứ năm cấm những tội trái ngược cách nghiêm trọng với luật luân lý:
- tội giết người cố ý và trực tiếp, cũng như việc đồng lõa trong tội đó;
- tội phá thai trực tiếp, có ý coi đó là mục đích hay phương tiện, cũng như việc cộng tác vào tội này. Hội thánh đã ra vạ tuyệt thông cho người phạm tội này, bởi vì những con người, ngay từ lúc được thụ thai, phải được bảo vệ và che chở một cách tuyệt đối trong sự toàn vẹn của nó;
- tội an tử trực tiếp, có mục đích chấm dứt sự sống của những người tật nguyền, đau yếu hay hấp hối, bằng một hành động hay bỏ không làm một hành động cần kíp;
- tội tự sát và chủ ý cộng tác vào việc tự sát, tội này là một xúc phạm nghiêm trọng đến tình yêu chính đáng đối với Thiên Chúa, đối với chính mình và đối với tha nhân. Về phần trách nhiệm, tội tự sát có thể nghiêm trọng hơn khi gây gương xấu, nhưng cũng có thể giảm thiểu vì những rối loạn tâm lý đặc biệt hoặc vì những sợ hãi trầm trọng. [TYGLHTCG 470]
Những chữa trị y học nào được phép khi cái chết gần như sắp gần kề?
Việc cắt ngang những chăm sóc thường xuyên cho bệnh nhân không thể coi là hợp pháp được. Tuy nhiên, được phép sử dụng các thuốc giảm đau nào không có mục đích làm cho chết, và được phép từ chối "việc trị liệu khắc nghiệt," nghĩa là việc chữa trị quá tốn kém, nhưng không đem lại chút hy vọng nào để đạt được kết quả tích cực. [TYGLHTCG 471]
Có được phép chủ động giúp người ta chết êm không?
Chủ động gây chết cho một người luôn luôn phạm Điều răn "Ngươi không được giết người" (Xh 20,13). Ngược lại, ở bên và giúp đỡ người đang sắp chết là bổn phận nhân đạo và bắt buộc nữa.
Những khái niệm làm chất êm dịu chủ động và thụ động thường làm rối lên các cuộc tranh luận. Thực ra, vấn đề là phải biết rằng mình muốn giết người đang chết hoặc mình đang đảm nhiệm để họ chết cách xứng đáng. “Chủ động giúp đỡ” một người bằng cách gây chết cho họ là phạm điều răn thứ năm, nhưng theo dõi một người lúc cuối đời là vâng theo điều răn yêu người thân cận. Vấn đề ở đây là khi cái chết của bệnh nhân được coi như gần kề, việc ngưng
các thủ tục y khoa ngoại thường, tốn kém, không tương xứng với kết quả mong đợi, thì quyết định cho việc này phải do người có quyền hợp pháp quyết định theo ý muốn của người bệnh. Ngược lại, những chăm sóc bình thường phải có đối với người sắp chết thì không được để đứt đoạn, vì đó là lệnh truyền phải yêu mến và thương xót người thân cận. Tuy nhiên, có thể vừa hợp pháp vừa hợp với phẩm giá con người khi cho bệnh nhân dùng thuốc giảm đau, mặc dầu có thể rút ngắn ngày sống, bởi vì không muốn làm cho chết cũng như không coi chết như mục đích hay phương tiện. [Youcat 382]
Trong một bối cảnh văn hoá và xã hội khiến việc đối mặt và chấp nhận đau khổ trở nên khó khăn, thì có một cám dỗ to lớn cho việc giải quyết đau khổ đó là loại bỏ gốc rễ của nó, hay bằng việc đẩy nhanh cái chết...Tôi xác nhận rằng trợ tử là vi phạm nghiêm trọng đến lề luật của Thiên Chúa, bởi vì giết người là không thể chấp nhận về mặt luân lý và lý trí. [ĐTC Gioan Phao-lô Paul II, Thông điệp Evangelium Vitae, s.15, 65]