2.17 Có phải giáo hoàng là người kế vị Thánh Phê-rô?
Chúa Giêsu đã bổ nhiệm người ngư phủ Simon Phêrô là vị lãnh đạo mười hai Tông đồ. Phêrô là biệt danh: tiếng Hi Lạp nghĩa là đá tảng. Chúa Giêsu nói Người sẽ xây Hội Thánh của Người trên “đá”, như thánh Phêrô được mời gọi (Mt. 16:18-19) Mt. 16:18-19: “Còn Thầy, Thầy bảo cho anh biết: anh là Phê-rô, nghĩa là Tảng Đá, trên tảng đá này, Thầy sẽ xây Hội Thánh của Thầy, và quyền lực tử thần sẽ không thắng nổi. Thầy sẽ trao cho anh chìa khóa Nước Trời: dưới đất, anh cầm buộc điều gì, trên trời cũng sẽ cầm buộc như vậy; dưới đất, anh tháo cởi điều gì, trên trời cũng sẽ tháo cởi như vậy”...
Thánh Phêrô và những người kế vị gánh vác trọng trách dẫn dắt cộng đoàn Giáo hội. Vai trò lãnh đạo chính thức của thánh Phêrô luôn được chuyển giao từ vị Giáo hoàng này sang vị Giáo hoàng khác. Điều này có nghĩa là Đức Giáo hoàng đương nhiệm của chúng ta cũng là người kế vị thánh Phêrô tông đồ.
Tại sao Đức Ki-tô lại thiết lập phẩm trật trong Hội Thánh?
Ðức Kitô đã thiết lập phẩm trật trong Hội thánh để chăn dắt dân Thiên Chúa nhân danh Người; và vì thế Người đã trao ban quyền hành cho họ. Phẩm trật bao gồm các thừa tác viên đã được thánh hiến: các giám mục, linh mục, phó tế. Nhờ Bí tích Truyền chức thánh, các Giám mục và linh mục, khi thực thi thừa tác vụ của mình, hoạt động nhân danh và trong cương vị của Ðức Kitô-là-Ðầu. Các Phó tế phục vụ dân Chúa trong việc phục vụ (diakonia) lời Chúa, Phụng vụ và việc bác ái. [TYGLHTCG 179]
Chiều kích tập thể của thừa tác vụ trong Hội thánh được thực hiện như thế nào?
Theo gương nhóm mười hai Tông đồ, được Ðức Kitô tuyển chọn và sai đi chung với nhau, sự kết hợp của các thành phần phẩm trật trong Hội thánh là để phục vụ sự hiệp thông của tất cả các tín hữu. Mỗi Giám mục thực thi thừa tác vụ của mình như thành viên của Giám mục đoàn, trong sự hiệp thông với Ðức Giáo hoàng, dự phần với ngài vào việc chăm lo cho Hội thánh hoàn vũ. Các linh mục thực thi thừa tác vụ của mình trong linh mục đoàn của Hội thánh địa phương trong sự hiệp thông với Giám mục và dưới sự hướng dẫn của ngài. [TYGLHTCG 180]
Tại sao thừa tác vụ trong Hội thánh cũng có tính cá nhân?
Thừa tác vụ trong Hội thánh cũng có đặc tính cá nhân, bởi vì, nhờ hiệu năng của Bí tích Truyền chức thánh, mỗi người đều chịu trách nhiệm trước Ðức Kitô, Ðấng đã kêu gọi họ một cách cá nhân khi trao phó cho họ một sứ vụ. [TYGLHTCG 181]
Tại sao Giáo hội không phải là một tổ chức có tính dân chủ?
Nền dân chủ hoạt động trên nguyên tắc tất cả mọi quyền lực đến từ người dân. Tuy nhiên trong giáo hội, tất cả mọi quyền năng đến từ Đức Ki-tô. Vì vậy giáo hội có một cấu trúc phẩm trật. Nhưng đồng thời Đức Ki-tô đã cho giáo hội một cấu trúc mang tính đoàn thể.
Yếu tố phẩm trật trong giáo hội nằm ở chỗ chính Đức Ki-tô đang hành động trong giáo hội, khi những thừa tác viên được truyền chức, nhờ ân sủng Chúa, thực hiện hoặc trao ban điều gì đó, điều mà tự nơi mình những người đó không thể thực hiện và cho được. Có nghĩa là: khi các Giám mục, Linh mục cử hành các Bí Tích và trong quyền năng của Đức Ki-tô dạy dỗ Dân Chúa, những vị ấy hành động thay thế Đức Ki-tô. Yếu tố đoàn thể trong giáo hội nằm ở chỗ, Đức Ki-tô đã trao phó sứ vụ của Ngài cho một nhóm gồm Mười Hai tông đồ, những người kế vị của họ dẫn dắt giáo hội dưới quyền lãnh đạo của đấng kế vị thánh Phê-rô.
Với nguyên lý tông đồ đoàn này, các công đồng là một phần không thể nào thiếu được đồng của giáo hội. Tuy nhiên, trong những cấu trúc đoàn thể khác của giáo hội, trong các công nghị và các công đồng, người ta cũng có thể thấy sự phong phú của ơn Chúa Thánh Thần và tính phổ quát của giáo hội hoàn vũ sinh hoa trái. [Youcat 140]
Sứ vụ của Đức giáo hoàng là gì?
Ðức Giáo hoàng, vừa là Giám mục Rôma vừa là vị kế nhiệm Thánh Phêrô, là nguyên lý và nền tảng trường tồn và hữu hình cho sự hợp nhất của Hội thánh. Ngài là vị đại diện Ðức Kitô, đứng đầu Giám mục đoàn và là mục tử của toàn thể Hội thánh. Vì do Chúa thiết lập, ngài có quyền trọn vẹn, tối cao, trực tiếp và phổ quát trên Hội thánh. [TYGLHTCG 182]
Đức Thánh Cha có nhiệm vụ gì?
Là người kế vị thánh Phê-rô và là người đứng đầu tông đồ đoàn, Đức thánh cha là người bảo đảm cho sự hiệp nhất của giáo hội. Ngài có quyền lực cao nhất trong sứ vụ mục tử và có uy quyền lớn nhất trong việc giảng dạy và quyết định những vấn đề liên quan đến giáo luật.
Chúa Giê-su ban cho thánh Phê-rô một vị trí ưu tiên đặc biệt nơi các thánh tông đồ. Việc này làm cho ngài trở thành đấng có uy thế cao nhất trong giáo hội sơ khai. Rô-ma – giáo hội địa phương mà thánh Phê-rô đã dẫn dắt, và là nơi ngài tử đạo – trở thành trung tâm điểm của giáo hội sơ khai. Các giáo đoàn phải quy thuận Rô-ma; điều này là mẫu mực cho niềm tin tông truyền, đích thực, trọn vẹn và không bị sai lạc. Cho đến ngày hôm nay các Giám mục Rô-ma giống như thánh Phê-rô, là mục tử tối cao của giáo hội, mà Đức Ki-tô chính là Đầu của giáo hội. Chỉ có ở trong chức năng này Đức thánh cha là vị “Đại diện Đức Ki-tô ở dưới thế”. Ngài trông coi việc rao truyền niềm tin với cương vị là đấng có uy quyền cao nhất trong sứ vụ mục tử và giảng dạy. Trong những trường hợp cần thiết ngài có thể rút lại những ủy nhiệm giảng dạy hoặc tước bỏ những chức vụ thánh khi các giáo sĩ có những sai lạc trong các vấn đề liên quan tới niềm tin và tới nguyên tắc đạo đức. Sự hiệp nhất trong những vấn đề về niềm tin và đạo đức, được đảm bảo bởi giáo quyền mà người đứng đầu là Đức thánh cha, là một phần của sức mạnh và sự khả tín của giáo hội Công Giáo. [Youcat 141]
Bởi vì, nếu thứ tự kế vị của các giám mục còn phải được xem xét, thì cần phải chắc chắn, chân thực và an toàn hơn khi chúng ta cân nhắc những người kế vị Thánh Phêrô để trở thành người đại diện cho toàn thể giáo hội, như Chúa đã nói: “Trên tảng đá này ta sẽ xây dựng Hội thánh và cửa địa ngục sẽ không thắng được nó (Mt 16, 18). Người kế vị Phê-rô là Linus, sau đó là Clement, tiếp đến là Anacletus, Evaristus… [Thánh Augustine, Letters, Số 53 (ML 33, 196)]
