3.51 Giáo hội Đông Phương là gì? Có những nghi lễ nào?
Chỉ có một Giáo hội Công giáo duy nhất nhưng bên trong có những Giáo hội khác nhau. Tất cả đều nhìn nhận vai trò lãnh đạo của Đức Giáo hoàng. Sự khác biệt quan trọng nhất đến từ kết quả của sự chia cắt nơi đế quốc Rôma.Điều này dẫn đến việc tách Giáo hội Công giáo Đông phương ra khỏi Giáo hội trung tâm: Giáo hội Công giáo Rôma. Từ đó nảy sinh nhiều Giáo hội Công giáo Đông phương.
Một “nghi lễ” là cách thức cử hành phụng vụ. Những nghi lễ này có thể khác nhau nơi mỗi giáo hội. Thậm chí có một vài nghi lễ khác nhau trong cùng một giáo hội. Giữa các giáo hội có sự giống nhau về những điểm cốt yếu trong phụng vụ, vì thế, trung tâm của cử hành Thánh Thể luôn luôn là sự hiện diện của chính Chúa Giêsu.
Hai nghi lễ phổ biến nhất là nghi lễ Rôma hay nghi lễ Latinh và nghi lễ Byzantine hay nghi lễ Công giáo Hi Lạp. Cả hai nghi lễ đều được dịch sang nhiều ngôn ngữ địa phương. Những nghi lễ quan trọng khác là nghi lễ Coptic (Ai Cập), Ethiopia, Tây Syria, Đông Syria và nghi lễ Armenia.
Tại sao mầu nhiệm duy nhất của Ðức Kitô lại được cử hành theo nhiều truyền thống Phụng vụ khác nhau?
Mầu nhiệm của Ðức Kitô phong phú khôn lường nên không một truyền thống Phụng vụ nào diễn tả trọn vẹn được. Vì vậy, ngay từ ban đầu, sự phong phú này đã được thể hiện nơi các dân tộc và các nền văn hóa khác nhau, qua những cách diễn tả đa dạng và bổ túc cho nhau cách kỳ diệu. [TYGLHTCG 247]
Có tiêu chuẩn nào bảo đảm cho tính duy nhất trong sự đa dạng này?
Ðó là sự trung thành với Truyền thống Tông đồ, nghĩa là sự hiệp thông trong đức tin và trong các Bí tích đã lãnh nhận từ các Tông đồ; sự hiệp thông này được biểu lộ và bảo đảm bằng sự liên tục kế nhiệm tông đồ. Hội thánh là công giáo: do đó, Hội thánh có thể hội nhập tất cả những sự phong phú đích thực của các nền văn hóa khác nhau vào sự duy nhất của mình. [TYGLHTCG 248]
Hội Thánh có thể thay đổi và canh tân phụng vụ không?
Trong phụng vụ, có những phần có thể đổi và những phần không thể đổi. Phần không thể đổi là phần có nguồn gốc thần linh, ví dụ: những Lời của Chúa Giêsu trong bữa Tiệc ly. Phần có thể đổi là phần Hội thánh thêm vào, phần này cần đổi theo thời gian. Như vậy, mầu nhiệm Chúa Kitô phải được công bố, cử hành, và đem ra sống ở mọi nơi mọi lúc. Phụng vụ phải phù hợp với tinh thần và văn hóa của mỗi dân tộc.
Chúa Giêsu đã tiếp xúc với con người toàn diện bao gồm tinh thần, trí tuệ, trái tim và ý chí. Và hôm nay Chúa vẫn còn muốn như thế trong phụng vụ. Vì thế Phụng vụ được trình bày dưới nhiều nét khác nhau ở Phi châu và ở Âu châu …, trong nhà nguyện nhỏ hoặc dịp đại hội giới trẻ thế giới. Phụng vụ ở các xứ đạo có bộ mặt khác với ở các tu viện. Nhưng luôn luôn mọi người mọi nơi phải nhận ra được ở trong phụng vụ của mình phụng vụ của Hội thánh phổ quá. [Youcat 192]
